Słownik pojęć

Atmosfera wybuchowa

mieszanina substancji palnych w postaci gazu, pary, pyłu lub włókien z powietrzem, w warunkach atmosferycznych, w której po zapaleniu, spalanie rozprzestrzenia się na całą niespaloną mieszaninę.

Dolna granica wybuchowości (LEL lub DGW)

stężenie palnego gazu, pary, pyłu lub włókien w powietrzu, poniżej którego nie utworzy się atmosfera wybuchowa. LEL jest skrótem angielskiego terminu lower explosive limit. W literaturze krajowej używa się skrótu DGW.

Gazowa atmosfera wybuchowa

mieszanina substancji palnych w postaci gazu lub pary z powietrzem, w warunkach atmosferycznych, w której po zapaleniu, spalanie rozprzestrzenia się na całą niespaloną mieszaninę.

Górna granica wybuchowości (UEL lub GGW)

stężenie palnego gazu, pary, pyłu lub włókien w powietrzu, powyżej którego nie utworzy się atmosfera wybuchowa. UEL jest skrótem angielskiego terminu upper explosive limit. W literaturze krajowej używa się skrótu GGW.

Grupa urządzeń (wybuchowości)

oznaczenie urządzeń przeznaczonych do pracy w strefach zagrożenia wybuchem, uwzględniające rodzaj występującej gazowej lub pyłowej atmosfery wybuchowej.

Czytaj dalej

Klasa temperaturowa

klasyfikacja urządzeń, systemu ochronnego dla atmosfer wybuchowych oparta na ich maksymalnej temperaturze powierzchni.

Czytaj dalej

Maksymalne ciśnienie wybuchu (Pmax)

maksymalne ciśnienie występujące w zamkniętym naczyniu podczas wybuchu atmosfery wybuchowej, oznaczone w określonych warunkach badania.

Minimalna energia zapłonu

najmniejsza energia, która jest wystarczająca do spowodowania zapłonu najłatwiej zapalnej atmosfery wybuchowej w określonych warunkach badania.

Prężność pary

ciśnienie wywierane w stanie równowagi ciała stałego lub cieczy z jej własną parą. Zależy ona od rodzaju substancji oraz temperatury.

Minimalna temperatura zapłonu obłoku pyłu

najniższa temperatura gorącej powierzchni, w której najbardziej zapalna mieszanina pyłu z powietrzem ulega zapłonowi w określonych warunkach badania.

Minimalna temperatura zapłonu warstwy pyłu

najniższa temperatura gorącej powierzchni, przy której warstwa pyłu ulega zapłonowi w określonych warunkach badania.

Pomieszczenie zagrożone wybuchem

jest to pomieszczenie, w którym może wytworzyć się mieszanina wybuchowa, powstała z wydzielającej się takiej ilości palnych gazów, par, mgieł lub pyłów, której wybuch mógłby spowodować przyrost ciśnienia w tym pomieszczeniu przekraczający 5 kPa.

Przestrzeń zagrożona wybuchem

przestrzeń, w której występuje atmosfera wybuchowa lub można spodziewać się jej wystąpienia w takich ilościach, że wymaga to specjalnych środków zapobiegawczych dotyczących konstrukcji, instalowania i stosowania urządzeń.

Stopnie emisji

wyróżnia się trzy stopnie emisji, uszeregowane według malejącego prawdopodobieństwa występowania gazowej atmosfery wybuchowej:

Czytaj dalej

Substancja palna

substancja w postaci gazu, pary, cieczy, ciała stałego lub ich mieszaniny, zdolna wchodzić w egzotermiczną reakcję z powietrzem po zapaleniu.

Stopień wentylacji

Zgodnie z normą PN-EN 60079-10-1 wyznacza się następujące stopnie wentylacji:

Czytaj dalej

Dostępność wentylacji

Zgodnie z normą PN-EN 60079-10-1 wyznacza się następujące stopnie dostępności wentylacji:

Czytaj dalej

Strefa zagrożenia wybuchem

przestrzeń, w której może występować mieszanina wybuchowa substancji palnych z powietrzem lub innymi gazami utleniającymi, o stężeniu zawartymi między dolną i górną granicą wybuchowości.

Czytaj dalej

Temperatura samozapłonu

najniższa temperatura ogrzanej powierzchni, przy której, w określonych warunkach, może wystąpić zapalenie substancji palnej w postaci mieszaniny gazu lub pary z powietrzem.

Temperatura zapłonu

minimalna temperatura, przy której w określonych warunkach badania, z cieczy wydziela się palny gaz lub para w ilości wystarczającej do natychmiastowego zapłonu z zastosowaniem efektywnego źródła zapłonu.

Wentylacja

przemieszczanie powietrza oraz jego wymiana na świeże powietrze w wyniku działania wiatru, występowania różnic temperatury lub wymuszane mechanicznie (np. wentylatorami lub odciągami). Rozróżnia się trzy stopnie wentylacji tj. wysoki, średni i niski oraz trzy rodzaje dostępności wentylacji tj. dobry, dostateczny i słaby.

Wybuch

gwałtowna reakcja utleniania lub rozkładu wywołująca wzrost temperatury, ciśnienia lub obu jednocześnie.

Wydajność emisji

ilość palnego gazu, pary palnej cieczy lub pyłu uwalnianych w jednostce czasu ze źródła emisji.

Względna gęstość gazu lub pary

gęstość gazu lub pary odniesiona do gęstości powietrza przy tym samym ciśnieniu i w tej samej temperaturze. (w przypadku powietrza jest równa 1,0).

Źródło emisji

punkt lub miejsce, z którego mogą się uwalniać do atmosfery gaz palny, para palna, ciecz palna lub pył tak, że może się utworzyć gazowa atmosfera wybuchowa.

Źródło zapłonu

jakiekolwiek źródło z energią dostateczną do zainicjowania palenia.