Instrukcja eksploatacji urządzeń energetycznych – kluczowy dokument każdego zakładu
Celem opracowania Instrukcji jest wyeliminowanie zagrożeń, które mogą być przyczyną poważnej awarii, stanowiącej zagrożenie dla pracowników, obiektu, jak również dla otoczenia instalacji, uwzględniając ryzyko wybuchu.
Co to jest instrukcja eksploatacji?
Instrukcje stanowią zestaw informacji zapewniających poprawne stosowanie wyrobów tzw. stosowanie zgodnie z przeznaczeniem i są skierowane do kadry kierowniczej, specjalistów, służb dozoru, a także pracowników eksploatacji wykonujących prace w zakresie obsługi, konserwacji, napraw i pomiarów elektrycznych urządzeń przeciwwybuchowych.
Podstawa Prawna m.in. dla instrukcji bezpieczeństwa i eksploatacji
Obowiązek opracowania instrukcji eksploatacji wynika z Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 28 marca 2013 r. poz.492 w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy urządzeniach i instalacjach energetycznych.
Co powinna zawierać instrukcja eksploatacji?
Zgodnie z Rozporządzeniem instrukcja eksploatacji powinna zawierać:
-
charakterystykę urządzeń energetycznych,
-
opis w niezbędnym zakresie układów automatyki, pomiarów, sygnalizacji, zabezpieczeń i sterowań,
-
zestaw rysunków, schematów i wykresów z opisami zgodnymi z obowiązującym nazewnictwem,
-
opis czynności związanych z uruchomieniem, obsługą w czasie pracy i zatrzymaniem urządzenia energetycznego w warunkach normalnej pracy tego urządzenia,
-
zasady postępowania w razie awarii oraz zakłóceń w pracy urządzenia,
-
wymagania w zakresie konserwacji, napraw, remontów urządzeń energetycznych oraz terminy przeprowadzania przeglądów, prób i pomiarów,
-
wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy i przepisów przeciwpożarowych dla danej grupy urządzeń energetycznych, obiektów oraz wymagania kwalifikacyjne dla osób zajmujących się eksploatacją danego urządzenia,
-
identyfikację zagrożeń dla zdrowia i życia ludzkiego oraz dla środowiska naturalnego związanych z eksploatacją danego urządzenia energetycznego,
-
organizację prac eksploatacyjnych,
-
wymagania dotyczące środków ochrony zbiorowej lub indywidualnej, zapewnienia asekuracji, łączności oraz innych technicznych lub organizacyjnych środków ochrony stosowanych w celu ograniczenia ryzyka zawodowego, zwanych dalej „środkami ochronnymi”.
Instrukcje Bezpieczeństwa i Eksploatacji stanowią ważny środek organizacyjny dotyczący bezpieczeństwa pracy obiektu / instalacji wymieniony w Dokumencie Zabezpieczenia Przed Wybuchem.
Czytaj dalej.
Do jakich prac instrukcja eksploatacji ma zastosowanie?
Instrukcja eksploatacji to źródło wiedzy na temat urządzenia — stosowanie się do jej zapisów gwarantuje, że używający urządzenia pracownik będzie bezpieczny. Ma ona zastosowanie do szerokiego spektrum prac związanych z urządzeniem — jego startu, codziennego użytkowania, awarii, konserwacji, a także montażu i prac kontrolno-pomiarowych. Zawiera procedury niezbędne do bezpiecznego użytkowania urządzenia w różnych sytuacjach. Identyfikuje potencjalne zagrożenia i wskazuje dokładne zasady postępowania podczas eksploatacji urządzenia.
Definicja urządzenia energetycznego
Zgodnie z przepisami prawa energetycznego, urządzenia energetyczne to urządzenia, instalacje i sieci znajdujące zastosowanie w technicznych procesach wytwarzania, przetwarzania, przesyłania, magazynowania oraz użytkowania paliw lub energii. Specyfika branży sprawia, że prace z zastosowaniem urządzeń energetycznych powinny być wykonywane wyłącznie przez odpowiednio przeszkolonych i wykształconych pracowników, a także z wykorzystaniem poprawnie sporządzonej instrukcji eksploatacji.
Jak piszemy instrukcję eksploatacji urządzeń i instalacji energetycznych?
Do poprawnego sporządzenia dokumentu niezbędna będzie znajomość wszystkich norm i przepisów związanych z urządzeniem. Aby poprawnie sporządzić instrukcję, na początek konieczne jest szczegółowe zapoznanie się z zakresem prac wykonywanym na danym sprzęcie — niezwykle pomocny może okazać się wywiad z pracownikami oraz obsługą techniczną. Następnie należy zgromadzić dokumentację techniczno-ruchową producenta, a także schematy całej instalacji. Do instrukcji należy dołączyć opis miejsca zainstalowania urządzenia wraz z dokumentacją zdjęciową. Kompleksowe opracowanie instrukcji wymaga również identyfikacji zagrożeń czyhających na użytkownika przestrzeni, w której znajduje się urządzenie.
KARY ZA BRAK INSTRUKCJI EKSPLOATACJI
Jeżeli firma nie posiada instrukcji eksploatacji bądź dokument zawiera błędy, wówczas Państwowa Inspekcja Pracy (PIP) może wydać nakaz wstrzymania eksploatacji urządzeń, wstrzymania prac, przeniesienia pracowników do wykonywania innych obowiązków, a także nałożyć mandat karny.
